محصولات فولادی در ساخت سازه های مختلف اهمیت زیادی دارد.
محصولات فولادی قیمت و ارزش بیشتری دارند و همچنین بر مقاومت سازه تاثیر بسیار زیادی دارند.
یکی از این محصولات فولادی که نقش مهمی در ساختمان سازی دارد، بیس پلیت است.
در این مقاله از پارس دکل به معرفی و بررسی کاربردهای بیس پلیت خواهیم پرداخت.
بیس پلیت چیست؟
بیس پلیت یا صفحه ستون ورق سیاه و مسطحی میباشد که بین ستون و بتن برای اتصال بیشتر و بهتر قرار میگیرد.
صفحه ستون فشار و وزنی که ستون بر روی بتن یا فونداسیون وارد میکند را پخش میکند.
دیگر وظیفه صفحه ستون این است که عمل اتصال دکل یا ستون به بتن را نیز ایفا میکند. چون ستون یا دکل به تنهایی نمی‌تواند به بتن یا فونداسیون متصل شود.
هرچه ابعاد، محل قرارگیری و نحوه نصب آن دقیق تر باشد، ستون ها و دکل سازه از مقاومت بیشتری برخوردار خواهند شد.
تمایز بین سازه های فلزی و بتنی هم از صفحه ستون آغاز می شود.
در سازه های بتنی برای اجرای ستون ها ریشه گذاری می کنند.
برای صفحه ستون ها دقت بیشتری نسبت به ریشه گذاری در سازه های بتنی نیاز داریم.
کاربرد بیس پلیت چیست؟
از آن جایی که میزان تحمل تنش در فولاد و بتن متفاوت است و در صورتی که ستون فولادی مستقیما روی بتن قرار بگیرد، ستون درون بتن فرو می رود، باید از یک المان واسط استفاده شود.
این المان واسط باید از فولاد و یا هر ماده ای که تحمل تنش در آن بیشتر از فولاد است باشد تا بتواند تنش انتقال پیدا کرده از ستون را تحمل نماید.
از طرفی سطح آن نیز باید از سطح مقطع ستون بزرگتر باشد تا با توجه به ثابت بودن بار در ستون و بیس پلیت و با توجه به رابطه = تنش با افزایش سطح تحمل کننده نیرو تنش کاهش یابد.
میزان این تنش باید به حدی برسد که بتن فونداسیون بتواند آن را تحمل نماید.
اساسا ساز و کار صفحه ستون در سازه فولادی مشابه فونداسیون در هر سازه ای و با توجه به متریال یکسان آن با ستون بسیار شبیه فونداسیون سازه های بتنی است.
همان طور که در سازه بتنی جنس ستون ها و فونداسیون مشابه هم است ولی ستون مستقیما روی خاک قرار نمی گیرد و تنش های آن ابتدا توسط یک عضو واسط به نام فونداسیون تعدیل می شود، در سازه های فولادی نیز فولاد مستقیما روی بتن قرار نمی گیرد و تنش های آن ابتدا در المانی فولادی کاهش می یابد تا فونداسیون بتواند آن را تحمل نماید.
وظیفه بیس پلیت چیست؟
به صورت مختصر وظیفه صفحه ستون عبارت است از:
- بیس پلیت در واقع عضو واسط برای اتصال ستون به پی و افزایش سطح تماس ستون و فونداسیون است.
- بیس پلیت وظیفه تعدیل و توزیع نیروهای کششی، لنگری، خمشی، برشی و فشاری را بر عهده دارد.
- بیس پلیت در واقع وزن سقف را تحمل می کند و باعث افزایش استحکام ساختمان می شود.
انواع اتصال بیس پلیت
اتصال صفحه ستون معمولا به یکی از این دو روش انجام میشود:
- ستون و صفحه ستون در محل کارگاه ساخته شده و توسط جوش نفوذی کاملا به هم متصل میشوند. سپس آن را به وسیله میلگرد انتظار خم شده که به آن بولت گویند، (میل مهارهایی که قبلا در پی تعبیه شده و به بیرون از پی ادامه دارد) به پی متصل می‌کنند.
این روش مناسب ساختمان‌های با تعداد زیادی ستون سبک و تیرهای برق است.
- در این روش ستون و صفحه ستون به طور جداگانه نصب میشوند.
در این حالت، ابتدا صفحه ستون در تراز مناسب قرار میگیرد، سپس ستون توسط نبشی‌های نگه‌دارنده یا ورق‌های اتصال به صفحه ستون متصل میشود.
این روش، در عمل به دلیل سهولت اجرا کاربرد بیشتری دارد.
اجرای بیس پلیت چگونه است؟
اجرای صفحه ستون از نکات حائز اهمیتی برخوردار است.
هرچند که کل مراحل در چند دقیقه انجام میشود ولی باید توجه داشت که قسمت اصلی در روند ساختمان سازی میباشد چرا که ستون ها بروی این صفحه اجرا میشود.
از آنجا که صفحه ستون جزو اعضای تأثیرگذار در امنیت ساختمان ها هستند، در هنگام نصب و اجرای بیس پلیت باید به نکاتی توجه کرد که در اینجا به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
- با توجه به محاسبات کارشناسانه مکان دقیق و معینی برای قرارگیری بیس پلیت تعیین می شود و اجرای آن باید کاملاً دقیق و توسط نیروهای ماهر انجام گیرد.
- تعیین محل قرارگیری باید بعد از آکس بندی و ریسمان کشی انجام شود.
- نکته ای که باید به آن توجه شود این است که عملیات دوغاب ریزی باید در یک مرحله و به صورت پیوسته انجام شود و دمای آبی که مورد استفاده قرار می گیرد باید کمتر از ۲۰ درجه سانتی گراد باشد.
- باید دقت شود که سطوحی که قرار است در معرض گروت ریزی قرار بگیرند .کاملاً تمیز و بدون هر گونه آلودگی اعم از روغن یا گرد و خاک و غیره باشند.
- محل مورد نظر را حدود دو الی سه ساعت با آب پر می کنند و قبل از گروت ریزی آب آن را خالی و سطوح را خشک می نمایند.
- وسط صفحه ستون یا بیس پلیت یک سوراخ تعبیه می کنند تا هوا را عبور داده و برای عملیات هواگیری از آن استفاده شود. (به این عمل رگلاژ نهایی نیز می گویند که با تراز به صورت کاملا دقیق آکس ها را چک کرده و بیس پلیت را پیاده می کنیم)
- بعضی از انواع بیس پلیت ها در کارخانه سازنده روی ستون جوش داده شده و نصب هستند و فقط نیاز است که از گروت استفاده شود و توسط بولت ها به بتن یا فونداسیون متصل شوند. این روش اگر با دقت و صحیح انجام شود، کیفیت بسیار خوبی خواهد داشت.
- صفحه ستون ها جزو قطعاتی هستند که در معرض رطوبت قرار دارند و اگر به خوبی محافظت نشوند ممکن است دچار مشکل شوند.
بیس پلیت دکل مهاری
بیس پلیت دکل مهار یکی از متعلقات دکل های مهاری هست که شامل یک صفحه ورق آهنی با ضخامت ۶ میل میباشد.
اولین پایه های دکل بر روی آن قرار میگیرد و بعد دکل روی آن نصب میشود.
این صفحه که در زیر دکل قرار میگیرد برای نصب روی زمین، سازه های فونداسیون بتنی و نصب دکل روی پشت بام میباشد.
پارس دکل تولید کننده بیس پلیت دکل مهاری میباشد.
بیس پلیت برج نوری
ابعاد بیس پلیت براساس ابعاد دهانه پایینی برج روشنایی محاسبه میشود یعنی هرچه دهانه پایینی برج روشنایی بزرگتر باشد بیس پلیت هم شعاع بیشتری خواهد داست و بالعکس.
ضخامت بیس پلیت هم براساس وزن برج نوری تعیین میگردد یعنی هرچه سازه دارای ارتفاع بیشتر،ضخامت ورق بیشتر باشد در نهایت وزن بیشتری دارد. لذا میبایست بیس پلیت با ضخامت بیشتری طراحی نمود.
لچکی نیز به همین صورت طراحی میشود لچکی در واقع تکه های مثلثی شکل است که از یک ضلع به بیس پلیت و از ضلع دیگر به بدنه سازه جوشکاری میشود تا اتصال بیس پلیت به بدنه تقویت شده و برج روشنایی در برابر فشارها و تنش های متناوب تحمل بیشتری داشته باشد.
پارس دکل تولید کننده بیس پلیت برج نوری میباشد.
